Wyprzęgnik mechaniczny sprzęgła służy do wyłączania i włączania sprzęgła.
Składa się on z dźwigni wyłączających, tulei wyciskowej z łożyskiem oporowym, widełek wyłączających, układu dźwigni, wałków i cięgieł oraz pedału sprzęgła. Siła nacisku na pedał jest przekazywana na pierścień łożyska oporowego za pomocą układu dźwigniowego, który naciska na dłuższe ramiona dźwigni wyłączających. Krótsze ramiona dźwigni, pokonując opór sprężyn dociskowych, odciągają tarczę dociskową i zwalniają tarczę sprzęgła. Sprzęgło zostało wyłączone. Z chwilą ustania nacisku na pedał sprzęgła sprężyny dociskowe rozprężają się i za pomocą tarczy dociskowej dociskają tarczę sprzęgłową do koła zamachowego. W celu uzyskania jednakowego ruchu wszystkich trzech dźwigni wyłączających, zapewniających równomierne odsunięcie tarczy dociskowej na końcach dźwigni wyłączających znajdują się śruby regulacyjne. Wkręcanie lub wykręcanie śrub regulacyjnych zapewnia odpowiednie ustawienie dźwigni wyłączających, dające równomierny i jednoczesny nacisk pierścienia oporowego na wszystkie trzy dźwignie. Przy włączonym sprzęgle (pedale całkowicie zwolnionym) między dźwigniami wyłączającymi a pierścieniem wyłączającym łożyska oporowego istnieje luz, który wynosi 2,5-5 mm. Luz ten jest potrzebny w celu zapewnienia całkowitego docisku tarcz sprzęgłowych przez sprężyny dociskowe. Równocześnie zabezpiecza on przed częściowym wyłączaniem sprzęgła w czasie drgań i wstrząsów podczas jazdy oraz zapewnia przerwy w pracy łożyska oporowego. Dzięki istnieniu luzu łożysko to pracuje tylko w czasie wyłączenia sprzęgła. W zależności od przełożenia w układzie dźwigniowym mechanizmu wyłączania sprzęgła, pedał sprzęgła musi mieć tzw. jałowy skok, który wynosi 25-50 mm. Jałowy skok pedału (luz pedału sprzęgła) regulowany jest przez zmianę czynnej długości cięgła widełek wyłączających sprzęgło.