Pneumatyczny układ uruchamiający umożliwia sterowanie hamulców za pomocą sprężonego (powietrza o nadciśnieniu 4-10 at. Nacisk nogi kierowcy na pedał hamulcowy nie jest przekazywany na szczęki hamulcowe, lecz jedynie powoduje otwarcie zaworu skierowującego sprężone powietrze do hamulców. Do zalet pneumatycznego układu hamulcowego zalicza się: możliwość uzyskiwania bardzo dużych sił hamowania przy małych dociskach na pedał hamulcowy, możliwość jednoczesnego hamowania przyczep ciągnionych przez samochód lub ciągnik, możliwość wykorzystywania sprężonego powietrza do urządzenia wspomagającego układ kierowniczy, do pompowania opon, otwierania drzwi w autobusach itp. Wadą tego układu jest jednak unieruchomienie hamulców wówczas, gdy silnik przez dłuższy czas nie pracuje, rap. podczas holowania samoohodu. Pneumatyczny układ uruchamiający hamulce składa się: — ze sprężarki, napędzanej przez silnik i tłoczącej powietrze do zbiornika, — zaworu uruchamiającego (sterującego), połączonego z pedałem hamulca i zapewniającego po naciśnięciu na pedał przepływ powietrza do komór przeponowych, — komór przeponowych, spełniających zadanie rozpieraczy powietrznych i powodujących za pośrednictwem rozpieraczy krzywkowych dociśnięcie szczęk do bębnów hamulcowych, — zaworu bezpieczeństwa, ograniczającego maksymalne ciśnienie powietrza w układzie hamulcowym, — z układu przewodów rurowych (sztywnych i elastycznych), łączących sprężarkę i zawór uruchamiający ze zbiornikiem powietrza. Sprężarka napędzana przez silnik tłoczy powietrze przez zawór bezpieczeństwa do zbiornika wstępnego, a po napełnieniu tego — do zbiornika głównego przez zawór zwrotny. Po naciśnięciu pedału hamulcowego otwiera się zawór uruchamiający i wypuszcza powietrze ze zbiornika wstępnego do komór przeponowych, umieszczonych przy wszystkich kołach. Powietrze naciskając na przepony obraca rozpieracze, które dociskają szczęki do bębnów hamulcowych. Siła hamowania zależna jest od stopnia sprężenia powietrza. Po zwolnieniu przez kierowcę nacisku na pedał hamulca w zaworze sterującym (uruchamiającym) zamyka się zawór wlotowy, a otwiera wylotowy, co powoduje spadek ciśnienia w układzie do ciśnienia atmosferycznego. Powietrze znajdujące się w przeponowych komo»rach hamulcowych uchodzi na zewnątrz i rozpieracze wracają do położenia poprzedniego, nie hamującego. W czasie jazdy, gdy ciśnienie powietrza w układzie hamulcowym nadmiernie wzrośnie, zawór bezpieczeństwa otwiera się samoczynnie i wypuszcza część powietrza do atmosfery. W niekórych samochodach o dużej ładowności i w ciągnikach drogowych można regulować intensywność hamowania w zależności od stopnia obciążenia pojazdu. W tym celu przewidziano przy zaworze sterującym (uruchamiającym) dźwignię, która może zajmować trzy położenia: pojazd nie obciążony, obciążony w połowie, obciążony całkowicie.